Viêm đường tiết niệu là gì? Cách điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu

Views: 103 

Viêm đường tiết niệu là một trong những bệnh lý thường gặp ở cả nam và nữ, đặc biệt là phụ nữ. Tuy không quá nguy hiểm nếu phát hiện sớm, nhưng nếu chủ quan hoặc điều trị sai cách, bệnh có thể gây biến chứng nặng nề như viêm thận, suy thận hoặc nhiễm trùng máu. Vậy viêm đường tiết niệu là gì và làm thế nào để phòng tránh, điều trị hiệu quả? Hãy cùng khám phá thông tin chi tiết qua bài viết sau.

Viêm đường tiết niệu là gì? Những điều bạn cần biết

Rất nhiều người thắc mắc: viêm đường tiết niệu là gì? Đây là tình trạng vi khuẩn, chủ yếu là E. coli, xâm nhập và gây viêm ở một phần hoặc toàn bộ hệ tiết niệu – bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Tùy vào vị trí bị ảnh hưởng, viêm tiết niệu được phân thành hai loại:

• Viêm đường tiết niệu dưới: Gồm viêm niệu đạo và viêm bàng quang. Đây là dạng phổ biến nhất.
• Viêm đường tiết niệu trên: Gồm viêm thận và viêm bể thận, thường nghiêm trọng hơn, dễ gây sốt cao, ớn lạnh, đau lưng và có nguy cơ biến chứng cao.

Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở phụ nữ do cấu tạo niệu đạo ngắn và gần hậu môn, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây nhiễm trùng đường tiết niệu

Nhiễm trùng đường tiết niệu là tình trạng vi khuẩn sinh sôi và gây viêm tại các vị trí trong hệ tiết niệu. Có nhiều yếu tố khiến bạn dễ bị nhiễm trùng tiết niệu, bao gồm:

• Vệ sinh cá nhân không đúng cách: Lau chùi từ sau ra trước sau khi đi vệ sinh có thể đưa vi khuẩn từ hậu môn vào niệu đạo.
• Quan hệ tình dục không an toàn: Làm tăng nguy cơ lây truyền vi khuẩn.
• Thói quen nhịn tiểu: Khi nước tiểu ứ đọng lâu sẽ tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
• Dụng cụ y tế: Sử dụng ống thông tiểu hoặc các thiết bị y tế không đảm bảo vô khuẩn.
• Bệnh lý nền: Như sỏi thận, tiểu đường, phì đại tuyến tiền liệt… đều làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.

Phụ nữ mang thai, người già hoặc người suy giảm miễn dịch cũng dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu hơn bình thường.

Dấu hiệu nhận biết viêm và nhiễm trùng đường tiết niệu

Tùy vào mức độ nhiễm khuẩn và vị trí viêm, người bệnh có thể gặp các triệu chứng sau:

• Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu lắt nhắt nhiều lần trong ngày
• Đau hoặc nóng rát khi đi tiểu
  Nước tiểu có mùi hôi, đục màu hoặc lẫn máu
• Đau bụng dưới, đau vùng hông lưng (trong trường hợp viêm thận)
• Sốt, ớn lạnh, buồn nôn – dấu hiệu viêm nặng hơn

Ở nam giới, nếu nhiễm trùng lan rộng, có thể gây đau tinh hoàn, vùng đáy chậu hoặc bìu. Khi có những dấu hiệu này, bạn nên đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị sớm, tránh để tình trạng kéo dài.

Chẩn đoán và phương pháp điều trị hiệu quả

Để xác định chính xác bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm như:

• Xét nghiệm nước tiểu: Kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn, bạch cầu và hồng cầu.
• Cấy nước tiểu: Giúp xác định loại vi khuẩn cụ thể và mức độ nhạy cảm với kháng sinh.
• Siêu âm hoặc chụp CT hệ tiết niệu: Trong những trường hợp nghi ngờ có sỏi, tắc nghẽn hoặc bất thường giải phẫu.

Điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu chủ yếu dựa vào sử dụng kháng sinh. Tùy vào tình trạng, bác sĩ có thể chỉ định thuốc uống trong vài ngày hoặc truyền kháng sinh nếu nhiễm trùng nặng. Bên cạnh đó, người bệnh được khuyên:

• Uống nhiều nước (2–3 lít mỗi ngày) để đào thải vi khuẩn.
• Không nhịn tiểu, đi tiểu ngay khi có cảm giác buồn tiểu.
• Vệ sinh vùng kín đúng cách, nhẹ nhàng và thường xuyên.
• Tránh quan hệ tình dục trong thời gian điều trị.

Nếu điều trị đúng, hầu hết các trường hợp viêm tiết niệu sẽ khỏi sau vài ngày đến một tuần. Tuy nhiên, nếu tự ý dùng thuốc hoặc bỏ dở điều trị, bệnh dễ tái phát và khó chữa dứt điểm.

Phòng ngừa viêm đường tiết niệu – Những thói quen cần duy trì

Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và tái phát, bạn nên:

• Uống đủ nước mỗi ngày, tránh tình trạng nước tiểu đậm màu, ít.
• Đi tiểu sau khi quan hệ tình dục để làm sạch đường niệu.
• Mặc đồ lót thoáng mát, thấm hút tốt, không mặc đồ chật hoặc ẩm ướt.
• Tránh sử dụng dung dịch vệ sinh có hóa chất mạnh, có thể gây kích ứng.
  Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn đầy đủ vitamin, khoáng chất, đặc biệt là vitamin C và nhóm B.

Nếu bạn từng bị viêm tiết niệu nhiều lần, nên thăm khám định kỳ để theo dõi và phòng ngừa tái phát hiệu quả.

Qua bài viết, bạn đã biết viêm đường tiết niệu là gì, đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu, và cách điều trị hiệu quả. Đây là bệnh lý phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Đừng chủ quan khi thấy những dấu hiệu bất thường ở đường tiểu – vì đó có thể là lời cảnh báo từ cơ thể mà bạn không nên bỏ qua. Việc thăm khám định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tiết niệu lâu dài.